TACTILE PERCEPTION

Rajah Timbul (Tactile diagram)

1. Tactual skills need to be taught in a systematic way from a very early age.
2. Tactile information is processed sequentially and a mental image of the whole is built up gradually through an accumulation of its parts.
3. Kebanyakan tactile diagram memerlukan penerangan awal sebelum ianya dapat digunakan dengan bermakna.
4. Penggunaan elemen tiga dimensi akan menyukarkan

 

Guru khas perlu sedar – cara dan kefahaman yang berbeza antara murid buta dan murid normal dalam mendapatkan maklumat sesuatu rajah/rajah timbul.

Bermula daripada mudah kepada kompleks agar selari dengan kemahiran interpretasi.

Teknik menggunakan rajah timbul dengan berkesan:

1. Spreading the fingertips of both hands across the top of the page and then running them down the page, to gain a general impression of where textures, lines and labels are located.
2. From the reference points at the periphery, the fingers of each hand move in a clockwise spiral motion until the centre of the page is reached.

Prinsip Menghasilkan Rajah Timbul

Persoalan yang perlu diutarakan:

1. Apakah pengalaman sedia ada murid dengan penggunaan rajah timbul berkenaan?
2. Maklumat apakah yang akan diperoleh murid daripada rajah timbul tersebut? 
3. Bolehkah maklumat yang sama diberi melalui cara yang lebih mudah? (cth: melalui nota, sentuhan/raba model, atau objek sebenar) 
4. Adakah maklumat yang diperlukan oleh murid telah ada dalam nota? Adakah rajah timbul redundant? 
5. Bagaimanakah print diagram dipermudahkan tanpa tercicir maklumat yang diperlukan? 
6. Bagaimanakah print diagram dapat diadaptasi dengan lebih berkesan bagi kegunaan murid buta? 
7. Adakah lebih baik untuk memecahkan maklumat print diagram yang kompleks kepada beberapa rajah timbul yang lain?

Adakah bahan yang akan dihasilkan merupakan one-off use? Atau dijadikan bahan resos (mastercopy) untuk kegunaan masa depan?

1. Perlu menggunakan bahan yang tahan lama (cth: kertas pasir, wire).
2. Mastercopy – perbanyakkan salinan dengan mesin thermoform. 
3. Bagi rajah timbul yang simple dan one-off use – boleh gunakan german film. 
4. Terdapat usaha beberapa buah negara untuk menyelaraskan penggunaan bahan dalam menghasilkan rajah timbul. (cth: Scandinavia – embroidery canvas untuk laut, RNIB menyediakan Notingham Map Kit).

TEKNIK MENGHASILKAN RAJAH TIMBUL

LABELLING

1. Memerlukan ruang yang lebih berbanding print labels.
2. Gunakan braille label secara paling minimum – gunakan kekunci (use a key)
3. Letakkan braille label di tengah bahagian simbol.
4. Letakkan braille label secara melintang (horizontally)
5. Bagi rajah tertentu, letakkan braille label tambahan (walaupun tidak ada pada print diagram) untuk penjelasan yang berkesan.